Spasticiteit bestaat uit de onwillekeurige toename van spiercontractie die kan optreden in elke spier en die voorkomt dat het individu zijn dagelijkse activiteiten, zoals wandelen, eten of praten, bijvoorbeeld doet.
Spasticiteit komt meestal vaker voor na een neurologische verandering zoals een beroerte of als gevolg van hersenverlamming, en kan daarom alleen een kleine spiergroep, zoals de arm, treffen of op verschillende plaatsen ontstaan, zoals de rechterkant van het lichaam, afhankelijk van de neurologische laesies.
Spasticiteit is niet te genezen, maar het is mogelijk om de handicap van de patiënt te verminderen door middel van fysiotherapie, het gebruik van remedies voor spasticiteit of gelokaliseerde toepassingen van botox.
Behandeling voor spasticiteit
Behandeling voor spasticiteit moet worden begeleid door een neuroloog, omdat het noodzakelijk is om de neurologische oorzaak die het probleem veroorzaakt te beoordelen. Opties zijn onder meer:
Remedies voor spasticiteit
Meestal worden geneesmiddelen voor spasticiteit gebruikt, zoals Baclofen of Diazepam, die de spieren helpen ontspannen en de symptomen verlichten. Andere geïndiceerde geneesmiddelen zijn Baclofen, Benzodiazepines, Clonidine of Tizanidine, die de overdracht van stimuli verminderen en de spierverslechtering vergemakkelijken.
Fysiotherapie bij spasticiteit
Tegen spasticiteit wordt ook aanbevolen om ten minste 2 keer per week te doen om de gewrichtsamplitude te handhaven en andere complicaties te vermijden, zoals gewrichtstijfheid als gevolg van het gebrek aan gebruik van het aangedane lidmaat.
Fysiotherapie bij spasticiteit kan worden gedaan met behulp van:
- Cryotherapie: toepassing van koude in de aangetaste spieren om het reflexsignaal dat spiercontractie veroorzaakt tijdelijk te verminderen;
- Warmtetoepassing: maakt tijdelijke ontspanning van de spier mogelijk, waardoor pijn wordt verminderd;
- Kinesiotherapie: techniek om de patiënt te leren leven met spasticiteit, door oefeningen of het gebruik van orthesen;
- Elektrische stimulatie : stimulatie met kleine elektrische schokken die de samentrekking van de spieren helpen controleren.
Fysieke therapieoefeningen moeten twee keer per week worden gedaan met de fysiotherapeut en elke dag thuis. Deze behandelingen dienen om de symptomen van spasticiteit te verminderen en de uitvoering van dagelijkse activiteiten te vergemakkelijken.
Wist u meer over fysiotherapie voor spasticiteit bij: Fysiotherapie bij hemiplegie.
Botox-toepassingen
Botulinumtoxine A-injecties kunnen nuttig zijn voor het verminderen van spierstijfheid en het vergemakkelijken van gewrichtsbeweging, waardoor de dagelijkse patiëntenzorg en zelfs fysiotherapeutische sessies worden vergemakkelijkt.
Deze injecties kunnen door de arts worden geïndiceerd en hebben een effect tussen 4 maanden en 1 jaar, wat vaker voorkomt om een nieuwe dosis van deze stof in te nemen na 6 maanden van de eerste toepassing en elke 6 maanden.
Het effect ervan verlamt of vermindert onwillekeurige spiercontractie gedurende een bepaalde tijd, en wanneer het effect vermindert, vertoont de persoon opnieuw een grotere spierspanning die zelfs een sterke contractuur kan veroorzaken, waardoor een nieuwe dosis nodig is.
Het gebruik van botox is geïndiceerd voor de behandeling van spasticiteit, waaronder kinderen die geboren zijn met microcefalie als gevolg van maternale besmetting met het Zika-virus. Meer informatie over deze indicatie is te vinden in: Botox kan helpen bij de behandeling van baby's met Microcephaly.
Symptomen van spasticiteit
De belangrijkste symptomen van spasticiteit zijn onder meer:
- Onvrijwillige samentrekking van spieren;
- Moeilijk om benen of armen te buigen;
- Pijn in aangetaste spieren;
- Onjuiste houding.
In meer ernstige gevallen kan de patiënt zich in een positie van spasticiteit bevinden, die wordt gekenmerkt door omgevouwen armen, gestrekte benen en voeten en het hoofd naar één kant gekanteld.
Spasticiteit graden
De mate van spasticiteit kan worden beoordeeld volgens de Ashworth-schaal:
- Graad 0: de patiënt vertoont geen samentrekking van de spier;
- Graad 1: milde spiercontractie;
- Graad 2: verhoogde spiercontractie, met enige weerstand tegen beweging;
- Graad 3: grote toename van de spierconcentratie, met moeite bij het vouwen van de ledematen;
- Graad 4: stijve spieren zonder mogelijkheid tot beweging.
Doordat de behandeling dagelijks wordt uitgevoerd, kan de patiënt zijn mate van spasticiteit beetje bij beetje verminderen.
